قبل از تزریق ژل یا فیلر باید بدانیم

ابتدا لازم است قبل از پرداختن به موضوع تزریق ژل یا فیلر، بدانیم که ژل ها و فیلر ها چه موادی هستند و تاثیر و نتایج آن ها روی بدن چیست، پس بهتر است اول به ماهیت ژل ها و انواع آن ها بپردازیم.

ژل ها یا فیلرها (پرکننده ها)

فیلر در فارسی به معنی پرکننده است و در پزشکی به هر ماده ای که در بدن نقش پر کنندگی داشته باشد اطلاق می شود. اغلب افراد فیلر را معادل ژل در نظر می گیرند ولی اگر علمی و دقیق تر تقسیم بندی کنیم، فیلر می تواند از نوع طبیعی باشد (مثل چربی و یا مواد تهیه شده از قسمت دیگر بدن) و یا از نوع مصنوعی و سنتتیک باشد ( این مواد به روش صنعتی ساخته شده باشند). مورد اخیر در بین افراد جامعه به عنوان ژل شناخته شده است. در هر حال هدف از تزریق ژل یا فیلر این است که قسمتی از صورت را حجیم و برجسته تر نماییم.

امروزه ژلها برای صاف کردن برخی چینهای صورت (مانند خط خنده)، برای برجسته کردن و بزرگ کردن قسمتهایی از صورت (مانند بزرگ کردن گونه یا برجسته کردن لب) یا برای تغییر شکل و فرم دادن اجزایی از صورت ( مانند فرم دادن به بینی و زاویه فک) به کار می روند البته که روشهای دائمی دیگری همچون جراحی زیبایی برای برجسته کردن گونه یا برجسته کردن لب یا زاویه دار کردن فک هم وجود دارد.

محل هایی از صورت که برای تزریق ژل مناسب هستند در شکل زیر نشان داده شده است.

ژل ها چه هستند و چه تفاوت هایی با هم دارند؟

در ساخت ژل ها سعی شده از موادی استفاده شود که در بدن واکنش ایجاد نکرده و در واقع سازگار با بافت ها باشند. ژل ها بر اساس مدت زمانی که در بدن باقی می مانند و یا تجزیه می شوند به سه دسته موقتی، نیمه دائمی و دائمی ( انواع ژل صورت ) تقسیم می شوند.

ژل های موقتی آن هایی هستند که در بدن بوسیله آنزیم ها تجزیه شده و اثر آنها سریعتر از دو دسته دیگر از بین می رود. این ژل ها مزایای بسیار زیادی نسبت به دو دسته دیگر دارند و مهمترین مشکل آنها هزینه بالای آنها در تزریقات مکرر است.

دسته دوم موادی هستند که بسیار آهسته در بدن تجزیه می شوند و اثر آنها طولانی تر از دسته اول است.

و دسته آخر موادی هستند که در بدن اصلا تجزیه نمی شوند و برای همیشه باقی می مانند.

ژل های موقتی اولیه ای که وارد بازار شدند از بدن حیوانات گرفته می شدند و پس از تزریق به مرور زمان در بدن جذب می شدند. با استفاده از این ژل ها گاهی واکنش های آلرژیکی و ضایعات موضعی پوستی دیده می شد. در حال حاضر برای رفع این مشکل ، این دسته از ژل ها با همان ترکیب قبلی به روش آزمایشگاهی تهیه می شوند و عوارض ناخواسته قبلی کمتر در آنها دیده می شود.

ژل های دائمی اولیه ای که استفاده می شد نیز بعد از مدتی (چند سال) باعث واکنش های غیر طبیعی در بیماران به صورت تشکیل آبسه و یا حرکت و تجمع ژل در یک محل نامطلوب غیر از محل تزریق اولیه (عوارض تزریق ژل صورت ) می شد که اغلب این داروها از بازار جمع آوری شدند. یکی از مهمترین علت هایی که بیماران تمایل به استفاده از ژل های دائمی دارند هزینه کم آنها نسبت به طول اثر طولانی آنها است.

با وجودی که اغلب ژل های دائمی موجود در بازار مدعی داشتن تائیدیه بهداشتی می باشند توصیه اینجانب این است که تا حد امکان از آنها استفاده نشود زیرا هیچ کس نمی تواند بی خطر بودن آنها را بعد از 20 یا 30 سال را تضمین کند. به عنوان مثال سال ها قبل، از ماده تفلون به عنوان یک ژل بی خطر برای تزریق استفاده شد. بعدها به دلیل تشکیل گرانولوم و واکنش های ناخواسته تزریق این ماده ممنوع و جمع آوری شد. در صورتیکه از اینگونه ژل ها برای برجسته سازی لب یا بخش های مختلف صورت استفاده کنید و دچار مشکل و عوارض تزریق ژل شوید، به دردسر افتاده می بایست مدت ها درد و عوارض ناشی از تزریق ژل را تحمل کرده و نهایتا جهت تخلیه ژل لب یا تخلیه ژل صورت به پزشک مجرب مراجعه کنید.

در حال حاضر در آمریکا و اروپا بیشترین ژل مورد استفاده اسید هیالورونیک است که از بی خطرترین ژل ها محسوب می شود. این ماده به طور طبیعی در بافتهای بدن وجود دارد و پس از تزریق نیز بوسیله آنزیم هیالورونیداز در عرض چند ماه تجزیه شده و از بین می رود. بعضی از شرکت های سازنده این ژل برای افزایش ماندگاری اسید هیالورونیک در بدن، بین مولکول های این ماده پیوندهایی برقرار می کنند تا دیرتر توسط آنزیم ها تجزیه شود.

غلظت های اسید هیالورونیک برای تزریق در هر قسمت صورت متفاوت است. مثلا غلظت بالا برای برجسته کردن گونه و غلظت پایین تر برای لب ها و زیر چشم ها استفاده می شود. درصورتی که غلظت بالا در جای نامناسب استفاده شود باعث ایجاد ناهمواری هایی در محل تزریق می گردد. غلظت های بالا اثر طولانی تری دارند و غلظت های پایین زود جذب شده و کوتاه اثرند همین امر ممکن است بیمار را وسوسه کند که غلظت بالا را به طور نامناسب برای لب ها و زیر چشم درخواست کند. از مزیت های این ژل این است که آنزیم تجزیه کننده این ژل وجود دارد و در صورتی که بیمار از نتیجه تزریق ژل راضی نباشد می توان با تزریق این آنزیم روند جذب آن را تسریع کرد.

کلسیم هیدروکسی آپاتایت و پلی لاکتیک اسید نیز از ژل های موجود می باشند. این دو نوع ژل جزء ژل های نیمه دائمی محسوب می شوند و مدت زیادی در بدن باقی می مانند. این دو دسته پر مصرف ترین ژل های نیمه دائمی مورد استفاده در اروپا و آمریکا می باشند البته باید به خاطر داشت که مصرف ژل های نیمه دائمی به مراتب کمتر از فرم های موقتی است. از دیگر اختلافات این نوع ژل ها با هیالورونیک اسید این است که اغلب در نواحی عمقی قابل تزریق است و برای تزریقات سطحی مانند زیرچشم و لب ها چندان مناسب نیستند.

کلاژن نیز از ژل های موقتی مناسب است. این ژل ابتدا از حیوانات تهیه می شد که حساسیت هایی را در محل تزریق بوجود می آورد. بعدها با تغییر روش تولید آن، تاحد زیادی این مشکل برطرف شد. درحال حاضر این ماده به دلیل رقیق بودن برای لب و اطراف چشم مناسب است. با وجود مزایای اسید هیالورونیک، کمتر از تزریق کلاژن استفاده می شود.

چربی بدن نیز یک ژل محسوب می شود. در این روش چربی بوسیله کانولاهایی از نواحی مختلف بدن گرفته می شود وسپس در صورت تزریق می شود. در مورد تزریق چربی در قسمت دیگری از این سایت توضیحات مفصل داده شده است.

در زیر چند برند ژل های رایج و معتبر نام برده شده است.

انواع ژل ها از لحاظ دوام

ژل ها به سه دسته ی موقت، نیمه موقت و دائم تقسیم بندی می شوند.

ژلهای موقت از جنس کلاژنی هستند. مانند هیالورونیک اسیدها که به طور ذاتی در بدن افراد وجود دارند و بعد از مدتی جذب می شوند.

ژلهای نیمه موقت که ساختار کلسیم هیدروکسی آپاتید دارند و به مدت طولانی تری جذب می شوند و امکان ایجاد گلوله های ریز، بعد از گذشت زمان در این ژل ها وجود دارد.
ژلهای دائمی که امروزه کاربرد زیادی ندارند و به مرور زمان باعث ایجاد تورم های زیادی در صورت می شوند. این دسته از ژلها غیرقابل جدب اند و به دلیل مشکلات زیادی که ایجاد کرده اند از جمله عفونت، عوارضی حاوی تورم و تغییر رنگ دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرند. که از جمله ژل های دائم می توان به ژل پاژ اشاره کرد که ساختار پلاستیکی دارد.

ژل های موقت

ژل های هیالورونیک اسید جزو ژل های موقت هستند. هیالورونیک اسید به طور طبیعی در بدن انسانها وجود دارد و استفاده از آن نه تنها برای بدن مضر نیست بلکه با جذب کردن آب به سطح زیرین پوست، سبب جوانسازی و شادابی پوست می گردد. همچنین اسید هیالورونیک عملکردی مشابه با اسفنج دارد که وظیفه ی آبرسانی به بافت های زیرین را برعهده می گیرد. با افزایش سن مقدار هیالورونیک اسید موجود در بدن انسان کاهش پیدا می کند آبرسانی به بافت های زیرین کمتر انجام می شود و به همین دلیل سبب ایجاد چین و چروک ها و شُلی پوست می شود. بنابراین تزریق اسید هیالورونیک موجب آبرسانی بیشتر شده و جوانسازی را به همراه دارد.

ژل های اسید هیالورونیک، بنابر ساختار مولکولی انواع گوناگونی دارند. کاربرد آنها در نواحی مختلف صورت متفاوت است. ژل های ریز مولکولی برای تزریق در نقاطی با عمق کمتر کاربرد دارند. مانند زیر چشم ها. این ژل ها برای تزریق با عمق بیشتر کارکرد مناسبی ندارند. ژل های درشت مولکولی برای نقاط با عمق زیاد مانند خط خنده و یا زاویه فک، چانه و گونه کاربرد بهتری دارند. همچنین باید اشاره کرد که نحوه تزریق نیز در ژل های اسید هیالورونیک با توجه به ساختار مولکولی متفاوت است. برخی از ژل ها دقیقا زیر پوست و به صورت سطحی تزریق می شوند، اما برخی از ژل ها در عمق بیشتر و روی استخوان و به صورت عمیق تزریق می شوند. باید توجه داشت که به هیچ عنوان ژل ها با ساختار مولکولی درشت نباید به قسمت های سطحی (مثلا زیر چشم ها) تزریق شود. زیرا به صورت برجستگی های سفیدی نمایان خواهد شد.

ژل های دائمی

ژل های پاژ دسته ای از ژل های دائمی هستند که واکنش های متفاوتی دارند. برخی از این ژل ها، کمتر نسبت به بافت می چسبند و راحت تر می شود تخلیه ژل انجام داد و تورم های کمتری در بافت ایجاد می کنند. این ژل ها موجب بروز کیست در بافت صورت می شوند و این کیست ها حاوی امکان خطرناک جا به جایی و پخش شدن در اثر فشار یا ضربه هستند. ژل های حجم دهنده ای نیز مانند ژل های آکوا آمید هستند که در دسته ژل های پاژ قرار دارند، موجب بروز تورم زیادی می شوند و گاهی رگ های خونی را گشادتر می کنند. همچنین دارای چسبندگی شدیدتری به بافت صورت هستند و تخلیه این دسته از ژل ها به دلیل میزان چسبندگی بالا، تخلیه این دسته از ژل ها دشوارتر است البته لازم به ذکر است که این ژلها قابلیت جابجایی در بافت صورت ندارند.

گاهی ژلهای هیالورونیک اسید نامرغوب که جزو دسته نیمه موقت ها محسوب می شوند، در دسته ی ژلهای پاژ قرار می گیرند که به طور معمول این ژل ها  عوارضی مشابه با ژل پاژ در پی دارند و موجب ایجاد تورم می شوند. البته که این ژل ها نیاز به تخلیه ندارند اما برای کاهش عوارض و التهاب به تزریق چندین مرحله کورتون نیاز خواهند داشت.

ژلهای پلیمری نیز از دسته ژل هایی با ساختار پلاستیکی هستند که عوارضی مانند تورم شدید در پی دارند که اصولاً برای مهار کردن عوارض این نوع از ژل ها نیاز به تزریق کورتون هست و بعد از کاهش عوارض آن در صورت لزوم تخلیه انجام می شود. اما باید توجه داشت که ژل های پاژ به طور کامل تخلیه نمی شوند زیرا چسبندگی به بافت همیشه وجود دارد و اگر در پی تخلیه کامل باشید، باید بافت صورت نیز تخلیه شود که این راه حل به هیچ عنوان عاقلانه نیست و عواقب جبران ناپذیر بیشتری را در پی خواهد داشت.

در صورتی که افراد از ژل هیالورونیک اسید مرغوب استفاده کرده باشند اما از نتیجه آن رضایت نداشته باشند و در پی از بین بردن آن باشند، تزریق آمپول هیالاز راه حل مناسبی برای آنها خواهد بود.

تکنیک های تزریق ژل

تزریق ژل در نواحی مختلف صورت بر اساس معیار های زیبایی شامل تکنیک های مختلفی می شود به عنوان مثال برای تزریق ژل به لب ها تکنیک های گوناگ.ونی تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته است که به تازگی تکنیک لب روسی مورد استقبال زیادی قرار گرفته است.

دلایل تزریق ژل یا فیلر

افزایش سن با تحلیل رفتن بافت های پوستی صورت و ایجاد چین و چروک سطحی یا عمیق همراه است. عده ای صرفاً برای جوانسازی صورت و رفع چین و چروک های موجود بر روی پوست، به تزریق ژل روی می آورند. اما عده ای، برای حجیم سازی نواحی از صورت مانند لبها، گونه ها، ایجاد زاویه فک و برجسته سازی چونه نیز از ژل ها استفاده می کنند. بنابراین انگیزه تزریق ژل برای هر فرد متفاوت است. لازم به ذکر است که کلمه ی ژل، به جای عبارت فیلر (یا پرکننده) در ایران استفاده می شود و الزاماً تمامی این مواد خاصیت ژلاتین گونه ندارند، اما به صورت معمول ما نیز به این پر کننده ها و حجم دهنده ها ژل می گوییم.

ژل ها به دلیل حجم دادن و جوانسازی صورت، از مدتها پیش مورد استقبال قرار گرفته اند. حال پرسش این است که به چه دلیلی استفاده از ژل، طرفداران زیادی پیدا کرده است. ژل ها به دلیل ارزان بودن و داشتن عوارض کمتر، نسبت به روش های تهاجمی از طرفداران بیشتری برخوردار هستند. رسیدن به نتیجه سریع و مطلوب، بدون مراقبت و نقاهت، جزو نتایج مطلوب تزریق ژل است. موقتی بودن ژل نیز، برای برخی از افراد جزو مزایای ژل محسوب می شود. به این صورت که اگر از نتیجه جراحی رضایت کامل نداشته باشند بعد از شش ماه الی یک سال به حالت اولیه باز می گردد.

تزریق ژل یا فیلر

برخی از نتایج حاصل از استفاده ژلها، فوق العاده است، و از طرفی دیگر، نتیجه تزریق ژل فوری بدست می آید و فرد استفاده کننده، سریعا به خواسته خود می رسد. این ویژگی منحصر به فرد ژل، در کنار دسترسی آسان و هزینه کم برای شروع کار، منجر به کاربرد شایع و فراوان این مواد شده است.

با کمی دقت و یادگیری نکات ایمنی استفاده از ژل، شما علاوه بر صرفه جویی اقتصادی، از مصرف کنندگان راضی این مواد خواهید بود.

در صورتی که نیاز شما با تزریق مقدار کمی ژل، برطرف می شود (کمتر از 2 سی سی برای لب و 6 سی سی برای نقاط مختلف صورت)، تزریق ژل از بهترین انتخابها برای شما است. ولی اگر حجم ژلی که در هر نوبت استفاده می کنید، بیش از حد بالاست، توصیه می کنم به روشهای جایگزین و دایمی مانند جراحی زیبایی لب برای برجسته کردن لب یا کاشت پروتز فک جهت زاویه دار کردن و زیبایی فک و … نیز کمی فکر کنید.

آیا تزریق ژل عوارض دارد؟

ژلها یا فیلرها از ابزارهای مهم مورد استفاده در جراحی زیبایی صورت هستند. از این مواد برای پرکردن قسمتهای مختلف صورت و بدن استفاده می شود.

به دلیل اینکه این گونه مواد برای بدن جسم خارجی محسوب می شوند، ممکن است در بدن واکنشهای ناخواسته ای در مقابل آنها ایجاد شود که در مقاله عوارض تزریق ژل به صورت کامل توضیح داده شده است.